Δέκα ερωτήσεις για τον συγγραφέα Κώστα Χόνδρο και το βιβλίο του “Δημήτρης Ρουμελιώτης – Ένα ταξίδι στο παλιό λαϊκό τραγούδι “.

1. Πες μας λίγα λόγια για σένα. 

Γεννήθηκα στο Ηράκλειο Κρήτης το 1982. Η καταγωγή μου όμως είναι Μικρασιατική και Ποντιακή από την πλευρά της μητέρας μου. Έχω ζήσει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας κυρίως λόγω σπουδών και επαγγέλματος (είμαι ιατρός Ουρολόγος) αλλά και στο εξωτερικό. Το έναυσμα της βαθύτερης ενασχόλησής μου με το Ελληνικό τραγούδι και κυρίως το λαϊκό τραγούδι, δόθηκε κατά την διάρκεια των φοιτητικών μου ετών στη Θεσσαλονίκη. Από τότε, και για τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, ασχολούμαι εκτός των άλλων με τη συλλογή παλαιών δίσκων, βιβλίων, ντοκουμέντων κλπ που αφορούν στο ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι. Τα τελευταία χρόνια ζω στην Κρήτη όπου και εργάζομαι, έχοντας συνδυάσει την Ιατρική με τη μουσική στην καθημερινότητά μου.

2. Σύστησέ μας το βιβλίο σου «Δημήτρης Ρουμελιώτης – Ένα ταξίδι στο παλιό λαϊκό τραγούδι».

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μία, κατά τη γνώμη μου, ολοκληρωμένη βιογραφία ενός καλλιτέχνη της «χρυσής δεκαετίας» του λαϊκού τραγουδιού του ’50. Παράλληλα όμως αποτελεί και μία επιστημονική θα έλεγα δισκογραφική καταγραφή των τραγουδιών και των δίσκων που ερμηνεύτηκαν από τον ίδιο, καθώς και δεκάδων φωτογραφιών της εποχής ανέκδοτων και μη. Το βιβλίο είναι το αποτέλεσμα μίας πολυετούς μελέτης για τη ζωή και το έργο του συγκεκριμένου, ομολογουμένως ξεχασμένου, λαϊκού καλλιτέχνη που αποτυπώθηκε σε μία εξαιρετικής ποιότητας έγχρωμη έκδοση.

3. Ποιο ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσεις να γράφεις το βιβλίο σου;

Με τη δισκογραφική μελέτη του ελληνικού τραγουδιού ασχολούμαι χρόνια. Ήδη από το 2007 είχα ξεκινήσει να εμβαθύνω στο έργο του Δημήτρη Ρουμελιώτη, βρίσκοντας δίσκους γραμμοφώνου, 45 στροφών, φωτογραφίες, δισκογραφικούς καταλόγους και βιογραφικά στοιχεία. Το 2010 είχαμε και προσωπική επικοινωνία για κάποιο διάστημα. Τότε ζούσε στο Μόντρεαλ του Καναδά και μέσω ενός καλού του φίλου, του Γιώργου Καλιβρούση, είχαμε επικοινωνήσει ώστε να του στείλω τα τραγούδια του που δεν τα είχε για να τα ξανακούσει! Λίγα χρόνια μετά έκανα μία ραδιοφωνική εκπομπή αφιερωμένη σε αυτόν σε τοπικό σταθμό στην Ιεράπετρα. Προ έτους και εν μέσω καραντίνας, αποφάσισα να συγκεντρώσω όλα αυτά τα στοιχεία και όλη αυτή τη δουλειά ετών, ώστε να γράψω αυτό το βιβλίο που τελικά αποδείχθηκε μία εκτεταμένη βιογραφική, φωτογραφική και δισκογραφική μελέτη για τη ζωή και το έργο του μεγάλου ερμηνευτή.

4. Τι θα βρουν οι αναγνώστες στο βιβλίο «Δημήτρης Ρουμελιώτης – Ένα ταξίδι στο παλιό λαϊκό τραγούδι»;

Το βιβλίο εκτός από βιογραφικά στοιχεία και συνεντεύξεις του ιδίου περιέχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τη μουσική και νυχτερινή ζωή της παλιάς Αθήνας των δεκαετιών ’50-’60. Παρουσιάζονται πάνω από 80 τέτοιες φωτογραφίες, πολλές από αυτές μάλιστα εκδίδονται για πρώτη φορά. Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι η συστηματική καταγραφή όλης της δισκογραφίας του Δημήτρη Ρουμελιώτη. Τα τραγούδια του παρατίθενται με πλήρη δισκογραφικά στοιχεία, οι στίχοι των τραγουδιών με κάθε λεπτομέρεια, τηρώντας αύξουσα χρονολογική σειρά. Το «ταξίδι» περιλαμβάνει λοιπόν και την δισκογραφία! Πάνω από 160 ετικέτες παλαιών δίσκων γραμμοφώνου, 45 στροφών και βινυλίου συνοδεύουν αυτή τη δισκογραφική καταγραφή. Παράλληλα παρουσιάζονται για πρώτη φορά στοιχεία και για άλλους καλλιτέχνες και δισκογραφικές εταιρίες που είχε συνεργαστεί ο Δημήτρης Ρουμελιώτης. Αξιοσημείωτοι είναι δε και οι κατάλογοι τραγουδιών και καλλιτεχνών στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου.

5. Σε ποιους απευθύνεται το βιβλίο σου;

Θεωρώ ότι απευθύνεται σε όσους θα ήθελαν να μεταφερθούν για λίγο στην καλλιτεχνική ζωή της Αθήνας του ’50-’60. Το «ταξίδι στο παλιό λαϊκό τραγούδι» έχει ακριβώς αυτό το στόχο. Παρόλο που το κεντρικό πρόσωπο είναι ο Δημήτρης Ρουμελιώτης ως σπουδαίος λαϊκός ερμηνευτής τραγουδιών εκείνης της εποχής, «Ακολουθώντας την δισκογραφική πορεία και τα τραγούδια του, μπορεί κανείς να βιώσει ένα ταξίδι στον κόσμο των γραμμοφώνων, των δίσκων 45 στροφών, των λαϊκών πάλκων και της διασκέδασης εκείνης της εποχής. Ένα ταξίδι στην πολιτισμική μας κληρονομιά. Ένα ταξίδι στο παλιό λαϊκό τραγούδι.» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Σίγουρα βέβαια παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κοινό που αγαπά το λαϊκό τραγούδι.

6. Το βιβλίο περιλαμβάνει και ένα CD, πες μας λίγα λόγια γι’ αυτό.

Στο συνοδευτικό CD περιέχονται 10 ζωντανές και 3 στούντιο ηχογραφήσεις του Δημήτρη Ρουμελιώτη. Ο Δημήτρης Ρουμελιώτης είχε εγκαταλείψει το τραγούδι από τη δεκαετία του ’80 και μετά από παράκληση φίλων και συγγενών του έκανε αυτές τις ηχογραφήσεις το 2004 σε ηλικία 83 ετών στις οποίες μάλιστα παίζει ο ίδιος μπουζούκι σε διάφορα γνωστά λαϊκά άσματα. Πρόκειται δηλαδή για ένα φοβερό ηχητικό ντοκουμέντο που έχει μεγάλη ιστορική σημασία. Να σημειώσω ότι οι ηχογραφήσεις παραχωρήθηκαν από τον φίλο και ραδιοφωνικό παραγωγό, Γιώργο Καλιβρούση, προσωπικό φίλο του Δημήτρη Ρουμελιώτη, που ζει στο Μόντρεαλ του Καναδά.

7. Ποια είναι η δική σου σχέση με τη μουσική;

Όπως ανέφερα και στην αρχή ασχολούμαι με τη μουσική από μικρός. Είμαι αυτοδίδακτος οργανοπαίχτης κιθάρας, μπουζουκιού, μπαγλαμά και διάφορων άλλων εγχόρδων οργάνων. Έχω ασχοληθεί και επαγγελματικά με την μουσική και το τραγούδι, παίζοντας μουσική περιστασιακά σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας (Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Ηράκλειο, Ιεράπετρα, Ρέθυμνο) και σε διάφορα μαγαζιά, από μικρά κουτουκάκια μέχρι συναυλιακούς χώρους, όταν το επέτρεπαν οι επαγγελματικές υποχρεώσεις. Έχω μεγάλη συλλογή παλαιών δίσκων και βιβλίων που αφορούν στο παραδοσιακό, ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι. Η ενασχόλησή μου με τη μουσική πάντα είχε και τη διάσταση της «έρευνας», είτε δισκογραφικής, είτε βιογραφικής έρευνας καλλιτεχνών. Κατά καιρούς, από το 2000 και μετά, διατηρούσα διάφορες μουσικές ιστοσελίδες που αφορούσαν στο ρεμπέτικο και βέβαια την προσωπική ιστοσελίδα του Δημήτρη Ρουμελιώτη (roumeliotis.78str.gr) όπου πρωτοπαρουσιάστηκαν πολλά από τα στοιχεία αυτού του βιβλίου. Δυστυχώς οι ιστοσελίδες αυτές δεν υπάρχουν πια, γι’ αυτό , όπως λέει και το λατινικό ρητό «scripta manent», ελπίζω η προσωπική εργασία πολλών ετών να μείνει στο χρόνο μέσω αυτού του βιβλίου.

8. Τι είναι για σένα ο «Δημήτρης Ρουμελιώτης»;

Συνήθως η ερώτηση που μου απευθύνεται είναι: γιατί ο Δημήτρης Ρουμελιώτης; Η απάντηση βέβαια περιλαμβάνει το τι είναι για μένα ο Δημήτρης Ρουμελιώτης. Ο Δημήτρης Ρουμελιώτης είναι από αυτές της περιπτώσεις καλλιτεχνών που ενώ ήταν «τεράστιοι» έμειναν τελικά στην αφάνεια. Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα στην δισκογραφία. Οι λόγοι είναι πολλοί και περίπλοκοι και μάλλον δεν πρέπει να θιχτούν εδώ. Ο Δημήτρης Ρουμελιώτης υπήρξε πάντως ένας εξαιρετικός λαϊκός τραγουδιστής, με μία ευγένεια στην ερμηνεία και γλυκύτητα στη φωνή, σεμνός άνθρωπος και σοβαρός. Είχε τραγουδήσει πάνω από 130 τραγούδια με πολλά από αυτά να αποτελούν σήμερα διαμάντια του λαϊκού τραγουδιού: «Όπου Γιώργος και μάλαμα», «Έδιωξες τον Δημητράκη», «Το βουνό», «Το καυγαδάκι», «Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις», «Στη μαγεμένη αραπιά» κ.α. Άνθρωπος καλός και οικογενειάρχης. Επέλεξε το δρόμο της ξενιτιάς όπως πολλοί άλλοι εκείνα τα χρόνια και έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του στον Καναδά. Έτσι ξεχάστηκε ως τραγουδιστής όπως μου ανέφερε και η μοναδική κόρη του, Σοφία Μπακιρτζή, η οποία μάλιστα εξεπλάγην ευχάριστα όταν της ανέφερα ότι ετοιμάζω ένα βιβλίο για τον πατέρα της. Τελικά για μένα, ο Δημήτρης Ρουμελιώτης είναι απλά ο αγαπημένος μου λαϊκός τραγουδιστής!

9. Τι πρέπει να προσέξει κάποιος κατά τη συγγραφή μια βιογραφίας;

Νομίζω ότι δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου βιογράφο ή συγγραφέα με την κλασσική έννοια των όρων. Εξ’ άλλου όποιος διαβάσει το βιβλίο θα διαπιστώσει ότι πρόκειται για μία σχεδόν επιστημονική καταγραφή γεγονότων, όπως γίνεται και στα ιατρικά συγγράμματα που έχω μεγάλη εμπειρία, με μία ιδιαίτερη έμφαση στο αισθητικό κομμάτι του βιβλίου. Παρόλα αυτά νομίζω ότι βασικό χαρακτηριστικό μίας βιογραφίας πρέπει να είναι η αλήθεια. Η προσωπική άποψη του βιογράφου πρέπει να μπαίνει σε δεύτερο ρόλο.

10. Σκέφτεσαι να γράψεις κι άλλο βιβλίο στο μέλλον;

Σίγουρα. Η συγγραφή αυτού του βιβλίου ήταν ένα πολύ ωραίο ταξίδι για μένα και έγινα σοφότερος. Εξ’ άλλου αυτό είναι και το νόημα της τέχνης, να προχωράμε σαν άνθρωποι.